Afgelopen week kwamen we met zestien Europese partners voor het eerst samen in Rotterdam sinds COVID-19 en sinds de start van het project. Het was een feest om elkaar voor het eerst live te hebben gezien, om vervolgens actief en inhoudelijk tijdens de twee dagen durende workshop kennis uit te wisselen over de stand van zaken met betrekking tot Re-Modulees. Dit Europese project moet ervoor gaan zorgen dat ingrijpende renovaties eenvoudiger, sneller en aantrekkelijker worden gemaakt voor belanghebbenden. Dit zal gebeuren door gebruik te maken van een overkoepelend platform en door gebruik te maken van opgedane kennis uit eerdere projecten van het Europese Horizon 2020 programma, gericht op One-Stop-Shops.
 
In Nederland zijn we begonnen met het benaderen van gemeenten, energieloketten en energiecoöperaties om kennis te delen. Op dit moment zijn er nog veel sociale, financiële en juridische belemmeringen (zowel binnen de vraag- als aanbodzijde) voor het renoveren van je particuliere woning. En dit wordt momenteel alleen maar ingewikkelder! Daar moet Re-Modulees steun bij bieden. De workshop was bedoeld om met elkaar (nieuwe) kennis uit te wisselen. Ook het delen van dilemma’s en barrières die onderweg ontdekt zijn, kwamen hier ter sprake. Door COVID-19 zijn de afgelopen maanden veel fysieke overleggen en dagen niet mogelijk geweest en hebben we dit op creatieve (digitale) manieren opgelost. Toch blijkt dat fysiek bij elkaar komen het beste werkt. Niet alleen hebben we veel werk kunnen verzetten, de sfeer zat er goed in!
 
Het Re-Modulees consortium bestaat uit de volgende partners:
BouwhulpGroep (NL), ISSO (NL), Huygen Installatie Adviseurs (NL), Consiglio Nazionale Ricerche (IT), Certificazioni Materiali Costruzione (IT), Academia Europea di Bolzano (IT), SYMPRAXIS Team (GR), CRES (GR), Instituto Valenciano Edification (ES), Ubik Geospatial Solutions (ES), R2M Solutions (FR), DOWEL Management (FR), Center for Energy Efficiency (FR), Institute for Innovation and Development of University of Ljubljana (SI), Meta Group (IT) and International Union of Property Owners (BE). 

In 2016 is onze collega Haico van Nunen aangesteld als lector duurzame renovatie aan Hogeschool Rotterdam. Een lectoraat is bedoeld om het vak te vernieuwen, nieuwe kennis te ontwikkelen en deze kennis verder te brengen in het onderwijs zodat de praktijk er uiteindelijk weer van leert.  En op het gebied van duurzaam renoveren is er nog veel te leren en te ontwikkelen. De energietransitie moet nog goed op stoom komen en gaat de komende 30 jaar door, dus hier ligt een grote kennisbehoefte te wachten. Daarom is de aanstelling verlengd en gaan we de komende vier jaar door met duurzaam renoveren als onderscheidend thema binnen Hogeschool Rotterdam.
 
Haico is namens BouwhulpGroep betrokken bij het opzetten van onderzoek naar de opschaling van renovatie. Daarbij staat de componentenaanpak centraal. In de projecten van BouwhulpGroep biedt Component Renovatie ons handvatten voor versnelling van de verduurzaming. Binnen Hogeschool Rotterdam stelt het ons in staat om de opgave behapbaar te maken. Een belangrijk kenmerk van renoveren is dat het een multidisciplinaire aanpak vergt. Je bent niet alleen met techniek bezig, maar ook met het financiële, sociale, maatschappelijk en organisatorische opgaves. Dit vergt veel van de professional van de toekomst. Middels colleges, opdrachten en het afstuderen komen al deze aspecten binnen het onderwijs aan bod. Daarmee wordt studenten en docenten renovatiekennis bijgebracht. Voor de komend periode ligt de blik vooruit: hoe kunnen we samen met belangrijke partijen in de Rotterdamse Regio het verduurzamingsproces inrichten, zodat de maatregelen ook worden toegepast?

Ook in België is men volop bezig met het verduurzamen van bestaande woningen. Tijdens een door AR-TUR (platform voor architectuur en ruimte) georganiseerde werksessie heeft BouwhulpGroep een inspiratiepitch gehouden over onze methode ComponentRenovatie. De werksessie staat in het kader van het implementeren van een wijkmotor voor de wijkrenovatie van Egelsvennen in gemeente Mol (België). Met de Wijkmotor Egelsvennen wil AR-TUR in gesprek met bewoners, professionals en andere actoren. De ultieme droom van dit duurzame renovatietraject is om van Egelsvennen opnieuw ‘de mooiste wijk van België’ te maken, nadat de wijk in 1973 deze titel heeft gekregen door de voormalig staatssecretaris.  De wijk kan uiteindelijk een voorbeeldproject worden voor de kwalitatieve renovatie van andere gelijkaardige woonwijken in Vlaanderen. Wij hebben met onze pitch de aanwezige partijen geïnspireerd en getoond dat ComponentRenovatie een nieuwe denkmethode is om een wijkrenovatie op een andere manier aan te vliegen!
 
De gedachte achter ComponentRenovatie is om de woning en woonomgeving terug te brengen tot verschillende componenten (samengestelde bouwdelen die voorzien in een gebruiksfunctie zoals een gevel of dak). Alleen op deze manier kunnen we in minder dan 30 jaar de acht miljoen woningen die ons land telt renoveren om aan de gestelde klimaatdoelen voor 2050 te voldoen. Want als we dit projectmatig doen, complex voor complex zoals we gewend zijn, dan gaan we dat niet halen qua geld, mensen en materiaal! Met ComponentRenovatie wordt de woningvoorraad anders geordend: er wordt gezocht naar overeenkomstige componentfamilies zoals gelijksoortige dak- en gevelfamilies. We praten daarmee over een ander schaalniveau dan het complex of de woning waardoor we de woningvoorraad anders kunnen ordenen.  Door de component centraal te stellen wordt de barrière tussen eigendomsvormen weggenomen om daarmee tot een collectieve uitvraag en aanpak te komen, waar wél ruimte is voor de individuele woning. ComponentRenovatie kan daarmee een out-of-the-box denkmethode zijn om woning- en wijkrenovatie op een nieuwe manier te benaderen.
 
foto in opdracht van AR-TUR i.h.k.v. Wijkmotor Egelsvennen - fotograaf Kelly Donckers.
​

Aan het begin van de 20ste eeuw vonden de eerste grote (stads)uitbreidingen in Nederland plaats. Het was het begin van de sociale woningbouw met de opkomst van tuindorpen, gebouwd in een duidelijk herkenbare stedenbouwkundige structuur. Nu honderd jaar later worden deze buurten veelal nog steeds gewaardeerd vanwege dit ontwerp, maar ook door de sterke sociale cohesie die er vaak aanwezig is. Echter liggen er ook de nodige uitdagingen, met name op het gebied van onderhoud, duurzaamheid en wooncomfort. Zowel woningeigenaren, bewoners en professionals buigen zich regelmatig over de vraag hoe deze buurten een duurzame toekomst kunnen krijgen waarbij de kwaliteiten van de buurt niet verloren gaan.
 
In Koedijk ligt Oostdijk, zo’n typisch vooroorlogs buurtje met de nodige bijzondere eigenschappen. In de jaren ’20 gebouwd als kleine dorpsuitbreiding achter de dijk, haaks op het riviertje de Rekere dat nu onderdeel is van het Noord-Hollands Kanaal. De in totaal 30 woningen liggen op diepe percelen, waarbij een aantal achtertuinen direct grenzen aan het water. Het ritme van de tweekappers is karakteristiek voor het straatbeeld. De architectuur is zeer sober te noemen, waarbij de variatie in kapvormen (zadeldaken, mansardedaken en topgevels) in het oog springt. Een deel van de woningen beschikt aan de achterzijde over zogenaamde koolschuren die dienden als opslag voor de koolteelt uit de regio. Deze koolschuren zijn uniek in Nederland en dit maakt de Oostwijk bijzonder. Het buurtje kent ook de nodige aandachtspunten: de vooroorlogse woningen zijn toe aan het nodige onderhoud, maar lopen vooral achter op het gebied van wooncomfort (binnenklimaat en duurzaamheid). BouwhulpGroep is gevraagd om samen met de eigenaar (woningcorporatie Woonwaard uit Alkmaar) én de bewoners de renovatiemogelijkheden van de woningen te onderzoeken en inhoudelijk vorm te geven tot een programma.
 
Samen met bewoners en corporatie is de huidige kwaliteit van de Oostwijk vastgesteld. Wat maakt de buurt bijzonder, waar liggen de kwaliteiten en wat zijn juist de aandachtspunten? Daarbij is integraal naar de opgave gekeken: onderdelen als uitstraling, plattegrondindeling en (bouw)techniek zijn de revue gepasseerd. Dit heeft geleid tot een gezamenlijk vertrekpunt voor de ontwikkeling van twee renovatiescenario’s. Eén gericht op de korte termijn en één op de middellange termijn, met daarbij passende ambities op het gebied van levensduurverlenging, woonkwaliteit en duurzaamheid. Vervolgens heeft BouwhulpGroep de beide scenario’s uitgewerkt, ook financieel. In een eerder stadium zijn door de corporatie al andere toekomstmogelijkheden voor Oostwijk verkend. Met de programmastudie als resultaat, zijn er nu aanvullende ‘bouwstenen’ beschikbaar gekomen voor de aanpak van Oostwijk. En is het mogelijk om gezamenlijk met bewoners een breed gedragen visie te gaan vormen voor de toekomst van de buurt.

Het aantal proeftuinen waarin aardgasvrij wordt gewoond groeit. Na de derde uitvraagronde van november vorig jaar telt het Programma Aardgasvrije Wijken 64 proeftuinen. In dit programma doen gemeentes, woningcorporaties en andere betrokkenen kennis en ervaring op om bestaande wijken haalbaar en betaalbaar te verduurzamen en wordt onderzocht naar de mogelijkheden voor opschaling. Sliedrecht-Oost, één van de proeftuinen van het Programma Aardgasvrije Wijken, heeft inmiddels de eerste woningen aardgasvrij-ready gemaakt. Hiermee wordt de stap van denken naar doen verwezenlijkt.
 
In mei 2021 is BouwhulpGroep gevraagd om als interim projectleider vastgoed bij Tablis Wonen te helpen met het vooronderzoek voor het realiseren van aardgasvrije woningen. Wat is er voor nodig om deze woningen van het gas af te halen, en hoe kunnen we dit gaan doen? Hierbij is de vraag niet alleen het eenzijdig beschouwen van de installatietechnische mogelijkheden, maar is daarnaast ook gekeken naar de thermische en onderhoud technische staat van de complexen, zonder de ruimtelijke kwaliteit voor de bewoners uit het oog te verliezen. Voor de komende vijf jaar (tot en met 2024) wil Tablis Wonen in Sliedrecht circa 2.000 woningen van het gas afkoppelen.
 
Vorig jaar zijn de woningen in de wijk geïnspecteerd en zijn de werkzaamheden die benodigd zijn voor aardgasvrij wonen integraal afgewogen. Op basis van de verkregen informatie zijn op verschillende schaalniveaus scenario’s ontwikkeld. Aanpakken variërend van onderhoud, aansluiting op het warmtenet tot het realiseren van all-electric woningen zijn zorgvuldig beschouwd. Met het in kaart brengen van de impact en de kosten van verschillende oplossingsrichtingen is een fundament gevormd voor verdere besluitvorming. Een besluit welke moet leiden tot het gasloos maken van nog meer woningen en een verdere verduurzaming van het bezit van Tablis Wonen!Klik hier om te bewerken.

Hoe bereik je bewoners om in gesprek te gaan over wonen en verduurzaming? Hoe informeer je mensen over de keuzes die ze kunnen maken om hun woning aangenamer te maken en te verduurzamen? Om een antwoord te kunnen geven op deze vragen zijn we door gemeente De Bilt gevraagd en ze te helpen duurzame woningrenovaties aan te jagen. Hiervoor hebben wij Ikwoon ingezet, onze webapp die bewoners helpt om een persoonlijk verduurzamingsplan te maken. Deze app is vorig jaar gelanceerd op de InnovatieExpo van RVO. Ikwoon is bij uitstek hét hulpmiddel om de gemeentelijke (nog op te stellen) Wijk Uitvoering Plannen in de praktijk te brengen. Om de inwoners van gemeentes met deze app te laten kennismaken is er een grootschalige digitale campagne opgezet om zoveel mogelijk huishoudens te bereiken. En met succes! Vele tienduizenden bewoners hebben onze campagne uitingen (met onder andere video’s, nieuwsberichten en artikelen) gezien en hiervan hebben honderden mensen de app ook daadwerkelijk gebruikt om erachter te komen wat voor hen de slimste, snelste en goedkoopste manier is om de eigen woning te verbeteren ent e verduurzamen.
 
Daarnaast heeft de campagne ook een schat aan informatie opgeleverd. Zo geven de gebruikers van de app hun woning gemiddeld een 7,5 en vinden zij het met een gemiddeld cijfer van 7,8 erg leuk om duurzaam bezig te zijn. De meeste aandacht van de actieve gebruikers gaat uit naar de componenten Dak - 42% kiest voor een dakoplossing - en Installaties - 47% kiest voor een nieuwe of aangepaste installatie. En we halen niet alleen op wát de bewoners kiezen, maar ook in wat voor woningen zij wonen. Hebben zij bijvoorbeeld een plat dak of een hellend dak? In onze aanpak werken wij daarnaast met negen integrale onderdelen om tot een gedragen plan te komen. Met deze kennis kunnen gemeentes inzetten op een goed passend aanbod voor hun inwoners én hun woningen om de wijkuitvoeringsplannen daadwerkelijk te gaan uitvoeren!
 
Heb jij ook interesse in onze Ikwoon webapp of wil je graag eens van gedachten wisselen wat we voor jouw gemeente kunnen betekenen? Neem dan contact op via info@ikwoon.io. 
​

Bij Europese projecten is het tussentijds meetpunt altijd een belangrijk moment voor het consortium omdat de stand van zaken wordt opgemaakt en de eerste conclusies kunnen worden getrokken. Deze keer was het een bijzonder moment omdat we als consortium elkaar voor het eerst daadwerkelijk fysiek gingen ontmoeten! Het Europese project ‘Save the Homes’ is begonnen in 2019 toen het idee voor het creëren van een HUB als platform voor het opschalen van particuliere verduurzaming met Europese partners op papier is gezet. En nu zijn we maar liefst drie dagen met de steden Valencia, San Cugat en Lubijana en met de intermediairs ICLEI, UIPI, IVE, Alex Energie, Huygen en BouwhulpGroep door onze host, gemeente Rotterdam, hartelijk ontvangen op het prachtige stadskantoor midden in de stad met uitzicht op het havengebied. Het totale programma bestond uit een dag technische workshops en twee dagen consortiumoverleg, onder meer met onze projectbegeleider vanuit Brussel.

De bijeenkomst biedt tijd voor zowel een terugblik als een blik vooruit. En daarnaast is er ook ruimte gepland voor een bezoek aan het Rotterdamse gebied waar we met Save the Homes actief zijn en waar de eerste proefwoningen staan. Hier kunnen we de theorie eens in de praktijk bekijken. Bijzonder leuk is de lezing van onze collega Haico (en lector Duurzame Opschaling aan de Hogeschool Rotterdam) over de geschiedenis van de industrialisatie in de gebouwde omgeving. Daarbij is de opdracht voor alle aanwezigen (Nederlanders, Duitsers, Spanjaarden, Portugezen en Slovenen) om in de wijk te gaan zoeken naar deze woningen uit de fabriek. En je raadt het al: dit verschil is niet te vinden dus voor opschalen is er meer nodig dan het herkennen van de onderliggende techniek.

Al decennia komt de vraag bij particuliere woningeigenaren niet op gang door een gebrek aan aanbod en tegelijkertijd komt het aanbod niet tot opschaling door het gebrek aan voldoende vraag. Door het opzetten van een HUB in een stadsdeel wordt deze barrière beslecht. Het vormt de toegang tot de vraagzijde met renovatieoplossingen en het vormt de weg naar de aanbodszijde van de markt. Het bijzondere aan dit programma is dat de bewoners hierbij zelf aan de knoppen zitten voor de buurt waar ze wonen. 

Ga voor meer informatie naar www.savethehomes.org

In Tilburg ligt vlak bij het station een prachtige vooroorlogse buurt met grondgebonden woningen. Een deel van deze buurt is in het bezit is van WonenBreburg. Er is sprake van versnipperd bezit omdat de corporatie in het verleden een gedeelte van het complex heeft verkocht. De woningen zijn vanwege hun leeftijd toe aan een grote onderhoudsbeurt en WonenBreburg vraagt zich af in hoeverre maatschappelijke doelen zoals verduurzaming en verdichting meegenomen kunnen worden bij de aanpak van deze woningen. Een complexe opgave mede ingegeven door de omvang van series van één. Om samen met diverse corporatiemedewerkers tot een breed gedragen visie te komen zijn we met elkaar in vier workshops aan de slag gegaan. Het resultaat? Een breed gedragen visie met voldoende ruimte om betaalbare, passende en duurzame woningen in de nabije toekomst te realiseren. En concrete bouwstenen als aanzet voor een Masterplan voor de wijk Korvelse Schijf.
 
We zijn de ontwikkeling van een duurzame visie gestart met een gezamenlijke wandeling door de buurt om de vraag van de woningcorporatie scherper te krijgen. In vier thema-workshops zijn we samen met medewerkers van WonenBreburg actief aan de slag gegaan om de wensen en ambities voor deze buurt te verkennen. Hierbij hebben we iedereen meegenomen in de wijze waarop wij een wijk stap-voor-stap analyseren: de kwaliteit van wonen, technische en energetische kwaliteit en (on)mogelijkheden van de plattegronden, een analyse naar de woningtypologieën en ook de architectonische en stedenbouwkundige sterktes en zwaktes van de buurt zijn aan bod gekomen. Deze actieve werkwijze heeft geleid tot een gezamenlijke visie op de buurt die WonenBreburg helpt om een degelijk onderbouwd besluit te nemen welke aanpak voor het complex het beste aansluit bij de wensen en ambities. De eerste stap is gezet en we staan te popelen om concreet met deze plannen aan de slag te gaan!  

Het tekort aan woonruimte is een hot topic. Vraag en aanbod komen al langere tijd niet meer met elkaar overeen. Maar in plaats van erover te praten, kiezen corporaties de weg van doen! Er zijn grote eengezinswoningen in de portfolio’s van corporaties terwijl de doelgroep uit steeds kleinere huishoudens bestaat. Woningsplitsing is daarom een oplossing die nu vaak zonder spijt gekozen kan worden. Een aantal jaar geleden heeft BouwhulpGroep al voor Woonbedrijf onderzoek gedaan naar eengezinswoningen uit de jaren ’60. Deze woningen zijn door hun ruime opzet ideaal om te splitsen naar studio's en kleine appartementen. De doelgroep kleine huishoudens kunnen bijvoorbeeld op de verdieping gehuisvest worden, terwijl ouderen, die minder mobiel zijn en misschien niet zo goed meer de trap op komen, op de begane grond kunnen wonen.  
 
Op basis van referentieplattegronden uit verschillende wijken is er een overzicht ontwikkeld met de meest voorkomende plattegronden. Uit dit onderzoek is een beslisboom voortgekomen, die is ingedeeld op basis van een aantal eigenschappen die leidend zijn voor indeling van een plattegrond wanneer je gaat splitsen. Na dit verkennend onderzoek is Woonbedrijf actief op zoek gegaan naar woningen die als proef dienen om te onderzoeken wat er bij het splitsen van een woning allemaal komt kijken. En nu is het dan daadwerkelijk een feit: de eerste woningsplitsing is opgeleverd! En het is slechts een kwestie van tijd voordat de volgende woning op de markt komt. 

Het verduurzamen van bestaande woningen is in de sociale woningbouw van alle tijden. Door het klimaatakkoord is deze opgave de afgelopen jaren wel een stuk complexer geworden. Ook de huidige krapte op de woningmarkt vraagt om meer verdieping, voordat er besluiten over instandhouden, investeren of herontwikkelen genomen kunnen worden. De stap van energielabel B in 2021 naar CO2 neutraal wonen in 2050 in combinatie met een toenemende druk op de betaalbaarheid van wonen vraagt om een breder integraal afwegingskader: past de huidige woning nog wel bij de (toekomstige) doelgroep, welke kwaliteitsingreep is gewenst en kiezen we voor een stap voor stap aanpak of gaan we in één keer naar het einddoel? Onze Quickscans en Programmastudies helpen bij het uitstippelen van deze route.

Sinds 1978 ondersteunen wij woningeigenaren bij deze besluitvorming. Doordat we de afgelopen 40 jaar honderden onderzoeken naar bestaande woningen hebben uitgevoerd kunnen we aan de hand van deze data en algoritmes slim en snel tot een resultaat komen. Hiermee werken we toekomstscenario’s uit met een duidelijke vergelijking tussen de prijs en kwaliteit van voorstellen. We tonen daarbij de impact op volkshuisvestelijke thema’s zoals betaalbaarheid, beschikbaarheid en duurzaamheid. Of het nu gaat om een vooroorlogs complex, versnipperd bezit of een gemêleerde buurt: samen brengen we de huidige kwaliteiten in kaart, verkennen we de ambities voor de toekomst en stellen we passende toekomstscenario’s en bijbehorende routekaarten op. Op deze manier helpen we om een toekomstvisie te ontwikkelen en zo binnen drie maanden met maximaal drie overleggen een grote stap richting besluitvorming te zetten!

Hieronder hebben we enkele van onze nieuwsberichten geselecteerd om een duidelijk beeld te geven van onze methoden en resultaten:

1. Programmastudie portiekwoningen jaren '60
2. Quickscan eengezinswoningen jaren '50
3. Programmastudie historische panden
4. Quickscan duplexwoningen jaren '50​​

​Mocht je je herkennen in de opgave en ben je benieuwd wat we voor jouw opgave kunnen betekenen, laat het ons weten via info@bouwhulp.nl!

Álle woningen in de Helmondse Leonardusbuurt worden gerenoveerd kopt het Eindhovens Dagblad deze week. Waar eerder voor sloop/nieuwbouw zou worden gekozen door funderingsproblematiek zijn we blij om nu de bewoners te kunnen vertellen dat zij in hun woningen kunnen blijven wonen én dat deze grondig worden verbeterd! Binnenkort wordt de renovatie van het gemeentelijk monument aan het Willem Beringsplein afgerond. Een eerste stap welke als voorbeeld dient voor de rest van de buurt waaraan we vol trots samenwerken met Volksbelang, gemeente Helmond en Jansen Huybregts. Bij de volgende fases zetten we onze menukaart met gestandaardiseerde renovatieoplossingen in. Met deze slimme renovatiemethodiek kan snelheid worden gemaakt en kunnen de kosten worden verminderd.
 
De renovatie van het gemeentelijk monument aan het Willem Beringsplein met daarbij de toevoeging van een grondgebonden woning en de transformatie van twee appartementen zal naar verwachting deze lente gereed zijn. Daarnaast wordt buurtkamer ’t Huukske gereedgemaakt zodat buurtbewoners hier volop gebruik van kunnen gaan maken! De buurtbewoners worden daarnaast gevraagd om mee te denken over de inrichting van deze buurtkamer. Ook circulariteit heeft een rol gekregen bij dit eerste project: de bijna honderd jaar oude dakpannen zijn geïnspecteerd, gereinigd en teruggelegd waarmee het historische gevelbeeld is hersteld. Ook de buitenruimte wordt samen met Gemeente Helmond en Buro Lubbers aangepakt om richting het beeld van het tuindorp te komen. Stap voor stap krijgt duurzaam wonen in een moderne, stadse volksbuurt zo een eigen gezicht!

Als consortium Sav€ the Homes Rotterdam zijn we halverwege ons projectplan. Sav€ the Homes is een Europees onderzoeksproject naar Integrated Home Renovation Services (IHRS) waarbij we als BouwhulpGroep samen met Gemeente Rotterdam projectleider zijn voor de Nederlandse living lab. Binnen dit praktijklab zoeken we naar nieuwe en efficiënte manieren om particuliere woningeigenaren te helpen om hun woning te verbeteren en te verduurzamen. Het leuke aan een Europees consortium is dat er in Spanje hetzelfde project tegelijkertijd wordt uitgevoerd om sneller van elkaar te kunnen leren. Het uiteindelijke doel is het inrichten van een HUB, een plek zowel fysiek als digitaal, waar inwoners van de stad terecht kunnen voor advies over duurzaam renoveren. Maar de HUB is ook een omgeving waar vraag en aanbod dichter bij elkaar kunnen komen, aangezien dat niet altijd vanzelf plaatsvindt. Het Nederlandse praktijk lab bevindt zich in Rotterdam, om preciezer te zijn in het gebied Prins Alexander. Momenteel zijn we halverwege dit traject, een moment waarop ook veel deelrapporten opgeleverd worden over de eerste lessen die we hebben geleerd met elkaar. Via dit nieuwsbericht geven we jullie alvast een eerste inkijkje in de resultaten.
 
Een gemeente als Rotterdam kan de verduurzaming niet alleen. Je kunt dit opleggen en afdwingen van bovenaf, maar de gemeente ziet veel meer kansen om van onderaf vanuit de wijk mensen te informeren, en te betrekken bij de verduurzaming. Daarom wordt een bestaand collectief in de wijk, Alex Energie, binnen het Europese project ingezet om de HUB te vormen. De gemeente kent veel initiatieven, maar mist soms de samenhang daartussen om zichtbaar het resultaat en impact te delen met haar bewoners. De HUB in Prins Alexander zou die vertrouwde plek kunnen zijn die helpt bij het versnellen en opschalen van duurzame renovatie en verbeteringen aan de particuliere woningen. Voor de tweede helft van het project ligt er een grote opgave om lokale en regionale (renovatie) specialisten erbij te gaan betrekken om ook daadwerkelijk tot realisatie te komen. Het gaat er namelijk niet alleen om dat bewoners enthousiast worden, maar ook dat de verduurzamingsmaatregelen waarin ze geïnteresseerd zijn uitgevoerd kunnen worden.
 
Er wordt gewerkt aan een eerste project van 16 woningen die op initiatief van de bewoners verduurzaamd worden en die als voorbeeld kunnen dienen. Om meer bewoners te laten zien wat er mogelijk is wordt hier binnenkort de digitale tool Ikwoon (ga naar de app) ingezet. Daarin kunnen bewoners zelf hun keuze maken voor de bij hen passende oplossingen. Al deze stappen maken onderdeel uit van de klantreis (customer journey) van Sav€ the Homes. De komende maanden gaan we die nog verder uitbouwen om zoveel mogelijk mensen in Rotterdam te helpen bij het verduurzamen van hun woning. Op die manier staat er als het project is afgerond een HUB, die de jaren daarna effect kan hebben op de verduurzaming van de gehele stad!
 
Noot: #savethehomes is een Europees onderzoeksproject binnen het programma H2020. Het algemene doel van Sav€ the Homes is om bij te dragen aan een stijging van het jaarlijkse renovatiepercentage door aantrekkelijke One Stop Shop (OSS)-diensten aan te bieden aan huiseigenaren. De geïntegreerde diensten voor woningrenovatie zullen worden opgezet binnen reeds bestaande OSS-netwerken op het niveau van de stad (Stad Rotterdam) en regionaal (Comunitat Valenciana) in twee EU-landen, voortbouwend op bestaande energiedoelstellingen en netwerken die tot dusver goed zijn ingeburgerd op het stadsniveau. Het consortium bestaat uit 11 partners. Voor meer informatie zie: www.savethehomes.org
​

De woonomgeving is verantwoordelijk voor bijna een kwart van de totale klimaatopgave. Om de klimaatdoelstellingen te halen zal het tempo van renoveren naar klimaatneutrale woningen van de huidige 1000 renovaties per jaar naar 1000 per dag moeten stijgen. Een consortium bestaande uit de gemeenten Arnhem, Helmond en Eindhoven, Klimaatverbond Nederland, BouwhulpGroep en de twee onderzoeksinstellingen ISSO en VITO/Energyville stelt een werkwijze voor waarmee deze ambitie mogelijk wordt.
 
Door huiseigenaren vergaand financieel en technisch te ontzorgen, onbenut arbeidspotentieel te activeren en op te leiden en de uitvoering van verduurzamingsmaatregelen in één week per woning te realiseren. Een belangrijke voorwaarde voor succes is dat de dienst steunt op bewezen technische en financiële oplossingen die aansluiten bij de wensen van particuliere huiseigenaren en betrouwbaar is. De zeven partijen hebben een voorstel voor het opzetten van deze vernieuwende renovatieaanpak ingediend bij de Europese Unie.
 
Kennis en ervaring verenigen
 
De meerderheid van de Europese bevolking, gemiddeld 70%, woont in een woning die in eigen bezit is. Er bestaan voor deze zeer diverse groep woningeigenaren momenteel nog veel redenen om hun huis niet (duurzaam) te renoveren. Hoge kosten, ingewikkelde keuzes, een slepende uitvoering en een gebrek aan kwaliteitsgaranties spelen hierin een belangrijke rol. Daarnaast zit de planning van aannemers en installatiebedrijven vaak al voor lange tijd vol. Vanuit de Renovatiegolf, een onderdeel van de Europese Green Deal, wordt geïnvesteerd in de ontwikkeling van renovatiediensten en producten voor de particuliere eigenaar. Er is echter in vrijwel heel Europa een groot tekort aan goed opgeleide arbeidskrachten. Door gebruik te maken van elkaars kennis en ervaring werkt het consortium daarom aan de ontwikkeling van een werkwijze en een serie haalbaarheidsonderzoeken voor de uiteindelijke renovatie van 50.000 woningen binnen 8 jaar, verspreid over 20 gemeenten in Nederland, onafhankelijk van de huidige renovatiepraktijk!
 
Duurzaam, schaalbaar en herhaalbaar
 
De kern van de aanpak is het ontwikkelen van een geïntegreerde woningrenovatiedienst voor particuliere huiseigenaren die duurzaam, schaalbaar en herhaalbaar is. De geboden service bedient de volledige klantreis voor het verduurzamen van buurten: van intakegesprek, technisch en financieel advies tot aan de uitvoering en kwaliteitsborging. De woningrenovatiedienst wordt in eerste instantie gestart en getest in drie buurten. De aanpak omvat een mix van renovatiemaatregelen aangevuld met praktische bijscholing van betrokken lokale en regionale arbeidskrachten. Naast energiebesparing en materiaalgebruik is er ook aandacht voor klimaatadaptatie (in de vorm van regenwaterbehoud en beperking van hittestress) binnen de maatregelenpakketten. Speciale aandacht wordt besteed aan het toenemende aantal kwetsbare huishoudens om ervoor te zorgen dat ook zij comfortabel en duurzaam kunnen wonen.
 
Dit project van Integrated Renovation Services (i-RESERV) is, met ondersteuning van het bureau ERAC, ingediend in het Europese LIFE-programma “Transitie schone energie”. Ze zal, bij goedkeuring, in het najaar 2022 starten met een looptijd van 3 jaar.
 
Voor meer informatie:
Klimaatverbond Nederland, Jan Engels, jan.engels@klimaatverbond.nl
BouwhulpGroep, Yuri van Bergen, y.v.bergen@bouwhulp.nl

BouwhulpGroep onderzoekt namens Woonbedrijf de mogelijkheden om de Eindhovense Grijpmaflats aan de Buskens Huetstraat en Willem Klooslaan te verbeteren en te verduurzamen. De schakeling van portiekwoningen was toentertijd een antwoord op de woningnood in de jaren vijftig, waarbij er door de architect J. Grijpma is gekozen voor een uitzonderlijk gebouw- en verkavelingstypologie. Hoewel het complex niet is aangemerkt als monument of beschermd stadsgezicht is het wel degelijk een waardvol complex uit de wederopbouwperiode door zijn stedenbouwkundige ligging en architectonische details. Met oog voor detail zijn de Grijpmaflats vormgegeven waarbij nieuwe maatregelen aan deze complexen om een zorgvuldige benadering vraagt. Dit complex vraagt dus om een chirurgische aanpak door op verschillende schaalniveaus de kwaliteiten te beschouwen en deze integraal af te wegen.
 
De bijzondere stedenbouwkundige kwaliteit komt vooral tot uitdrukking in de open verkavelingsvorm met van elkaar verspringende schakeling van woonblokken. Hierdoor liggen alle woningen optimaal georiënteerd op de zon, de collectieve tuin en op het Dommelplantsoen. En ze sluiten zich als het ware af van de ontsluitingswegen en Cul-de-sacs.  De groene inrichting van de buitenruimte en de verweving met het lommerrijke Dommelplantsoen dragen daarnaast extra bij aan de bijzondere ligging van het complex.
 
De architectuur ondersteunt de stedenbouwkundige context door enerzijds een open en uitnodigend gevelbeeld vanuit het Dommelplantsoen en anderzijds een gesloten en ingetogen gevelbeeld ter plaatse van het trappenhuis en wegen. De betonnen cordonlijst vormt de scheiding tussen de begane grond (garages en bergingen) en de bovenliggende woonlagen, de gevelopeningen en loggia’s zijn consequent geordend in de verticale richting. Deze strenge ordening wordt ‘verzacht’ doordat het ene element verdiept in het volgende vlak en het andere juist op de gevel ligt. Dat zorgt voor een speelse geleding in het gevelbeeld. Op het kleinste schaalniveau is bijzondere aandacht gegeven aan de detaillering: siermetselwerk onder kozijnen, stalen ramen met glas in lood op de begane grond, inkepingen aan weerszijde van de loggiavloeren voor een zwevend effect en functionele ornamenten in de trappenhal en bij de entrees van de woningen.

Wat als een buurt slecht scoort ten aanzien van leefbaarheid? En als het een slecht imago heeft en daardoor ook nog de verhuurbaarheid onder druk staat? En soms is er sprake van dat dit niet vanzelf beter meer wordt. Voor ons als BouwhulpGroep is dat het signaal dat het moment is aangebroken om in te grijpen en integraal kwaliteit toe te voegen. De eenvoudigste (snelste) oplossing lijkt vaak om de gehele wijk te slopen en er nieuwe woningen voor terug te bouwen. Dan ziet de wijk er weer fris uit, kunnen alle stedenbouwkundige knelpunten opgelost worden en kunnen eventueel andere doelgroepen bediend worden. Maar dat is niet de meest passende oplossing! Naast de betaalbaarheid en realisatiesnelheid van het plan is het niet duurzaam en laat je grote kansen liggen om circulair in te grijpen.

Misschien is de Bloemkoolwijk wel de bekendste woonvorm in Nederland. Immers iedereen is weleens verdwaald in dit doolhof met doodlopende straatjes. WOONstichting Gendt heeft een dergelijke (bloemkool)wijk in haar bezit en heeft ons gevraagd hen te adviseren en begeleiden in het maken van de meest passende keuze voor ingrijpen in de buurt, op een chirurgische wijze. BouwhulpGroep heeft middels een integraal onderzoek de bestaande kwaliteiten en dilemma’s van de buurt in kaart gebracht, zowel op fysiek gebied als op sociaal gebied. Met een (digitale) enquête hebben we contact gezocht met de bewoners om van hen te horen hoe zij het wonen ervaren in de woning en de woonomgeving. Vervolgens hebben we verbetermogelijkheden onderzocht en voorgesteld aan de woonstichting. De verbetermogelijkheden richten zich op stedenbouwkundige aanpassingen, het verbeteren van de uitstraling van de woningen, het optimaliseren van de plattegronden, maar ook voorstellen voor het splitsen van woningen, en maatregelen ten aanzien van verbeteren van de technische staat en energetische verbeteringen. Daarbij hanteren we verschillende ingreepniveau’s. Samen met de woonstichting zetten we de verbetervoorstellen en financiële scenario’s af tegen hun ambities en wordt de visie voor de toekomst van de buurt gevormd.           

Het verduurzamen van je woning wordt ook als particulier steeds belangrijker. Naarmate we dichterbij 2030 komen, komt er steeds meer vaart achter de verduurzaming van de bestaande bouw te zitten. In Nederland wordt het gasloos maken van de bestaande woningvoorraad hierbij benadrukt. Een oplossingsrichting die veel potentie lijkt te hebben is de inzet van Energie Coöperaties. Deze zijn samen met bewoners volop in de weer om de stappen richting een duurzamere markt te zetten. BouwhulpGroep doet onderzoek om te bekijken hoe deze samenwerkingsvorm de Nederlandse woningvoorraad verder helpt verduurzamen.
 
De afgelopen jaren zijn er hierover veel lessen geleerd in het Europese H2020 programma over ‘hoe’ met bewoners tot verduurzaming te komen. Het Europese onderzoeksproject Re-Modulees moet ervoor zorgen dat de resultaten van vorige Europese projecten ook daadwerkelijk worden toegepast. Om op deze manier ingrijpende renovaties eenvoudiger, sneller en aantrekkelijker te maken voor alle belanghebbenden.
 
De meeste huishoudens hebben inmiddels wel iets aan hun woning gedaan. Denk hierbij aan het naisoleren van de spouw, vloer en/of dak; en het plaatsen van dubbel glas. Nu deze eenvoudigere ingrepen afgevinkt kunnen worden, staan gemeenten, bedrijven en bewoners voor ingewikkeldere vragenstukken zoals bijvoorbeeld het plaatsen van een warmtepomp of verdergaande isolatie. En is de woning dan wel geschikt voor deze techniek? Een integrale kijk op het verduurzamen van de woningen is essentieel om ervoor te zorgen dat iedereen later geen spijt gaat krijgen van de eerder genomen maatregelen.

Op dit moment werken we voor de Nederlandse hub aan de Re-Modulees website, waar dit aanbod wordt ontsloten zodat bewoners zich kunnen oriënteren op hun mogelijkheden. Hierbij is het belangrijk om te onthouden dat het doel van Re-Modulees niet het ontnemen van werk is, maar juist ervoor moet zorgen dat de trajecten zo optimaal mogelijk kunnen worden uitgevoerd. Daar kennis te delen waar het proces verbeterd kan worden!
 
Heeft u interesse in of wilt u meer weten over het project Re-Modulees? Neem dan contact op met m.savelsberg@bouwhulp.nl

De bijna duizend woningen in de Eindhovense buurt Rapenland bewegen zich stapsgewijs richting aardgasvrij. Hiervan bestaat bijna de helft uit sociale huurwoningen gebouwd in de jaren ’60. In heel Nederland zijn er in de periode tussen 1950 en 1970 bijna twee miljoen woningen gebouwd, en het grootste deel van deze woningen is door de gemiddelde leeftijd van 60 jaar nu aan renovatie toe. Er zijn echter niet genoeg financiële middelen, arbeidskrachten en materialen om deze opgave in één keer aan te pakken. Een methode om hier strategisch slim mee om te gaan is te kiezen voor ComponentRenovatie. Door eerst goed te onderzoeken wat de huidige staat van de woningonderdelen is kan er vervolgens een integraal scenario worden opgesteld en uitgevoerd zodat samen met de bewoners de jaren ’60 buurten stap voor stap worden verbeterd.
 
Vorig jaar is in Rapenland door Woonbedrijf de component Installatie aangepakt door een hybride warmtepomp en zonnepanelen te plaatsen bij de eerste 50 woningen. Voor deze woningen is al in 2010 door BouwhulpGroep een renovatieplan voor de componenten gevel en dak inclusief isolatie ontwikkeld. En bewoners konden zelf kiezen over de afwerking en uitrusting van de keuken en sanitair is toen vervangen en/of verplaatst. Zowel Woonbedrijf als BouwhulpGroep vinden het belangrijk om inzicht te krijgen in het gebruik, de duurzaamheid en de kwaliteit van renovatieoplossingen om bewoners in de toekomst nog beter te kunnen informeren en adviseren. Eén van de platforms waarop dit gebeurt is de EGW’60 menukaart die hiervoor is opgesteld met oplossingen voor het gehele jaren ’60 bezit. Per buurt en/of complex kan van deze menukaart worden gekozen wat in die specifieke situatie de beste oplossingen zijn. Daarnaast blijft er natuurlijk altijd ruimte voor het toevoegen van nieuwe oplossingen en maatwerk. Dankzij de gezamenlijke kennis van ruim 120 jaar aan ervaring in de bestaande woningbouw bundelden Woonbedrijf, De Loods en BouwhulpGroep hiervoor de krachten om op basis van archetype de verduurzamingsopgave aan te vliegen. Zo is er een best practice menukaart ontwikkeld waarmee de toekomst van de jaren ’60 buurten er weer rooskleurig uitziet!
 
Lees ook onze eerdere nieuwsberichten over Rapenland en renoveren met een menukaart:

https://www.bouwhulp.nl/actueel/bouwstenen-voor-de-toekomst-van-jagershoef
http://www.bouwhulparchief.nl/architectuur/eindhoven_rapenland.php
https://www.bouwhulp.nl/actueel/menukaart-voor-een-archetype

Iedere woningcorporatie in Nederland is druk met één van de grootste volkshuisvestelijke opgaven ooit: het verduurzamen van hun woningvoorraad met als einddoel CO2 neutraal wonen in 2050. Een opgave waarbij we de betaalbaarheid én woonkwaliteit voor de doelgroepen met de kleinere portemonnee niet uit het oog mogen verliezen. Met behulp van routekaarten wordt op strategisch niveau hard gewerkt aan deze opgave. Zo ook door Casade uit Waalwijk: zij hebben een routekaart opgezet, die is gebaseerd op een ordening van de woningvoorraad in zes groepen naar type en bouwperiode. Maar deze kaart gaat uit van gemiddelde woningen met gemiddelde eigenschappen en gemiddelde (energetische) kwaliteiten. Dit is weliswaar voldoende om op woninggroepniveau inzicht te krijgen in het benodigde budget. Maar dit kan niet 1-op-1 worden ingezet om te sturen op een specifiek complex of de verduurzamingsopgave in de tijd. Want de gemiddelde woning bestaat in werkelijkheid helemaal niet. Samen met BouwhulpGroep en Innax heeft Casade een verfijning van de routekaart gemaakt, waarbij niet de woning maar de component centraal is komen te staan.
 
Door de component centraal te stellen, kan de verfijning van een routekaart worden ingezet op het schaalniveau tussen woninggroep en complex. Met een component kunnen de ingreep en de bijbehorende kosten worden bepaald om vervolgens aan te geven waar en wanneer dit voorkomt. We zijn daarom binnen een woninggroep op zoek gegaan naar overeenkomsten op het niveau van de component (dak, gevel, vloer en installaties). We noemen dit componentfamilies. Deze worden gebaseerd op verschijningsvorm en aanwezige kwaliteiten. Deze manier van ordenen maakt duidelijk welke (onderdelen van) woningen vergelijkbaar zijn, zodat op het niveau van de component een herhaalbare aanpak kan worden ontwikkeld en toegepast. De ordening maakt ook duidelijk in welke omvang een bepaalde componentfamilie voorkomt. Met deze informatie is per componentfamilie de uitgangssituatie voor verduurzaming vastgelegd, om deze vervolgens te concretiseren in omvang (aantallen), programma (maatregelen), moment (tijd) en budget (geld). Bovenstaande werkwijze heeft geleid tot een verfijning van de huidige routekaart. Hiermee heeft Casade een verbeterd instrument in handen, waarmee met meer zekerheid is te sturen op de verduurzamingsopgave in de tijd.
 
Lees ook ons eerdere nieuwsbericht:
https://www.bouwhulp.nl/actueel/tussen-wens-en-werkelijkheid

De renovatie van de gehele Helmondse Leonardusbuurt begint vorm te krijgen. Als architect en adviseur ondersteunen wij Volksbelang ondertussen al meer dan een jaar bij het uitwerken van de duurzame plannen voor de buurt om er samen met de bewoners het tuindorp-karakter weer terug te brengen. Waar eerst werd gestuurd op sloop/nieuwbouw is er nu na aanvullende onderzoeken vastgesteld dat er gerenoveerd kan worden. Als eerste staan de buurtkamer ’t Huukske en de aangrenzende woningen op de planning. Jansen Huybregts is hier al volop bezig met de uitvoering bij het monumentale pand. Wij hebben met het ontwerp getracht de kenmerkende architectuur, die onder een groot aantal onderhoudslagen verstopt ligt, weer terug te brengen. Met behulp van de ontwikkelde menukaart en beoogde bouwstromen zal de komende jaren samen met de bewoners gebouwd worden aan een groene en leefbare buurt.
 
Ook de rest van de Leonardusbuurt komt de komende jaren aan de beurt. Samen met de bewoners wordt hiervoor een gedegen renovatieplan gemaakt. Buro Lubbers is tegelijkertijd bezig met het ontwerp voor de inrichting van de groene straten en pleinen. De bewoners van de buurt en betrokken professionals hebben eind vorig jaar een doosje chocolade gekregen met het ontwerp van ’t Huukske erop om de start van de werkzaamheden te vieren. Waar er in vele buurten nog gezocht wordt naar een passende verduurzamingsstrategie weten ze er in Helmond wél chocolade van te maken!

Europa heeft zich op de klimaattop in Glasgow dit jaar uitgesproken om voor 2030 de energieprestaties van gebouwen te verbeteren en de uitstoot van broeikasgassen te verminderen. Aangezien 90% van de huidige bebouwing in 2050 er nog steeds zal staan, is  renovatie de sleutel tot het halen van deze doelstellingen. We werken al een langere tijd mee aan verschillende Europese projecten die bedoeld zijn om de verduurzaming van de particuliere woningvoorraad te versnellen. In oktober vond de feestelijke afsluiting van TripleA-Reno plaats, terwijl Save the Homes en Re-Modulees nu op volle toeren bezig zijn.
 
De afgelopen jaren zijn er veel lessen geleerd in het H2020 programma over ‘hoe’ met bewoners tot verduurzaming te komen. Re-Modulees moet ervoor zorgen dat de resultaten van vorige Europese projecten daadwerkelijk worden gaan toegepast. Dit om zo ingrijpende renovaties eenvoudiger, sneller en aantrekkelijker te maken voor belanghebbenden.
 
In 7 geselecteerde steden uit verschillende landen worden renovatie hubs opgezet om de eerdere resultaten te gebruiken en dilemma’s op financieel, technisch en maatschappelijk vlak weg te nemen. Op dit moment werken we voor de Nederlandse hub aan de Re-Modulees website, waar dit aanbod wordt ontsloten. Samen met de Nederlandse partners hebben we een menukaart opgesteld met verschillende diensten en producten die ter ondersteuning worden aangeboden aan opdrachtgevers om projecten van start tot finish goed te begeleiden. In januari starten we met het benaderen van potentiële opdrachtgevers om ontbrekende kennis te delen daar waar opdrachtgevers vastlopen en zo hun werkproces te optimaliseren.
 
Wilt u meer weten over Re-Modulees of de menukaart ontvangen, neem dan contact op met m.savelsberg@bouwhulp.nl!

BouwhulpGroep helpt gemeente De Bilt de verduurzaming van particuliere woningen aan te jagen met de Ikwoon webapp. Met deze applicatie kunnen de inwoners van de gemeente nog tot en met 31 december een plan maken voor hun eigen woning én woonwensen. Tijdens deze campagne zijn bewoners via verschillende wegen geactiveerd om de app te gebruiken. Zo is er een Webinar georganiseerd tijdens de Week van de Duurzaamheid, hebben er verschillende banners gestaan door de gemeente en is er een online marketingcampagne met een aantal video’s en artikelen opgezet om het gebruik van de app te promoten. Bent u nieuwsgierig naar deze video’s zie: https://jouwhuisslimmer.nl/de-bilt.
 
De beste route voor het verduurzamen van woningen met bewoners is plaats te nemen aan ieders keukentafel. Probleem alleen is dat we niet de tijd, de mensen en het geld hebben om dit te organiseren. Gelukkig beschikt iedereen over een mobiele telefoon waarmee we dit keukentafel gesprek eenvoudiger kunnen organiseren, op het moment dat het jou uitkomt. Ikwoon is een webapplicatie die woningbezitters helpt om interessante verduurzamingsmogelijkheden die passen bij hun woning en woonsituatie te laten zien. In deze app krijg je na het invullen van een aantal vragen over je woning en woonwensen direct te zien wat de slimste, snelste en goedkoopste oplossingen zijn om jouw woning te verduurzamen.  Daarnaast speel je met Ikwoon in op je eigen woonwensen. Wil je bijvoorbeeld een extra slaapkamer op zolder maken? Of wil je juist graag gelijkvloers gaan wonen? Dit zijn voorbeelden van mooie momenten om ook direct je woning te verduurzamen. Zo woon je in één keer comfortabeler én duurzamer! Ikwoon is nog tot 31 december beschikbaar voor alle inwoners van gemeente De Bilt. Heb jij ook interesse in onze Ikwoon webapp of wil je graag eens van gedachten wisselen wat we voor jouw gemeente kunnen betekenen? Neem dan contact op via info@ikwoon.io. 
​

Het klimaat verandert. Als we de gevolgen hiervan willen beperken, moet de uitstoot van broeikasgassen omlaag. In de regio Drechtsteden werkt Sliedrecht daarom samen met andere gemeenten aan de energietransitie. De Drechtsteden doen dit echter niet alleen. Door slim de krachten te bundelen bereiken ze meer resultaat. Eén van de resultaten is de Tuinfluiterflat in Sliedrecht, waar samen met woningcorporatie Tablis Wonen en de plaatselijke Huis Vuil Centrale het gegebruik van restwarmte wordt verwezenlijkt. Met een collectief warmtenet wordt ongebruikte energie beschikbaar gemaakt voor het verwarmen van woningen en warm tapwater. Samen met de bewoners van deze flat is het zo gelukt om duurzamer te wonen in Sliedrecht.
 
Inmiddels zijn de werkzaamheden voor de verduurzaming van verschillende galerijwoningen in de Vogelbuurt volop aan de gang. Bij deze complexen worden onderhoudswerkzaamheden, verfraaiing van het gevelbeeld, verbeteren van de technische staat en comfort in de woning in combinatie met de aansluiting op het warmtenet gerealiseerd. Voor de galerijflat aan de Tuinfluiterstraat heeft BouwhulpGroep vooraf een quickscan uitgevoerd waarin verschillende scenario’s zijn onderzocht en deze integraal afgewogen, met als resultaat een duurzaam renovatieplan. Met trots kunnen wij melden dat deze galerijwoningen per november voor zowel verwarming als warmtapwater zijn aangesloten op het warmtenet. Een stap dichterbij de ambitie om binnen 5 jaar 2.000 woningen te verduurzamen en op het warmtenet aan laten sluiten is gezet. Binnenkort volgt meer nieuws over de voortgang in de omliggende complexen.

Stichting Woningbelang uit Valkenswaard is voornemens om samen met Woningstichting De Zaligheden uit Eersel ruim 400 woningen in Bergeijk en Luyksgestel over te nemen van de huidige verhuurder Vestia. Alhoewel de verkoop nog niet definitief is, lijkt het erop dat de overname dichtbij is (zie deze link van Omroep Brabant). Aan de overname is een lang traject vooraf gegaan, waaraan BouwhulpGroep een belangrijke bijdrage heeft mogen leveren. In opdracht van Woningbelang is de huidige onderhoudsstaat van de woningen in kaart gebracht door enkele dominante typen in het werkveld te beoordelen. En zijn de huidige meerjaren onderhoudsbegrotingen getoetst op marktconformiteit. De uitkomsten hiervan zijn meegenomen in de taxatiebepaling van de ter overname aangeboden woningen.
 
De 446 woningen zijn gelegen in Bergeijk en Luyksgestel en verdeeld over 61 complexen. Het betreffen 393 eengezins- en 53 meergezinswoningen met bouwjaren variërend tussen 1953 en 2007. Oftewel: een omvangrijke en gedifferentieerde opgave. Om deze complex voor complex te benaderen zou een zeer tijdrovend onderzoek nodig zijn. BouwhulpGroep heeft er daarom voor gekozen om de opgave te vereenvoudigen tot een aantal referenties, welke voldoende indruk moeten geven voor het totaal. Met dit ‘referentie denken’ is op een slimme manier de opgave geordend en dit heeft voor Woningbelang voldoende inzicht gegeven in de huidige onderhoudskwaliteit van de woningen en de te verwachten onderhoudskosten tijdens de resterende exploitatieduur. 
​

Regelmatig krijgt BouwhulpGroep uiteenlopende ontwerpvraagstukken binnen eenzelfde project, waarbij vaak ook nog eens haast geboden is. Wij kregen de uitdaging om aanvullende ontwerpstudies te doen over de verschillende extra mogelijkheden van een eerder uitgewerkt scenario uit een programmastudie. Het leveren van integraal onderbouwde ontwerpen in een korte tijd is voor het architectenteam van BouwhulpGroep geen onbekend terrein. Met een aantal interne ontwerpsessies is dit aanvullende plan vormgegeven en uitgewerkt.
 
Verschillende deelonderzoeken over gevelbeeld, gemeenschappelijke inpassing en plattegrondvoorstellen zijn binnen het ontwerpteam verdeeld. Na een korte briefing over de toekomstscenario’s en de uitgangspunten van de deelonderzoeken zijn we in de opgaves gedoken. In een tweede sessie zijn de concepten en schetsen aan elkaar gepresenteerd en zijn verbanden tussen de ontwerpen van de deelonderzoeken gelegd en besproken. Door de diversiteit aan expertises van de teamleden zijn de gepresenteerde ontwerpen vanuit verschillende invalshoeken belicht en becommentarieerd. Na deze sessie zijn de ontwerpen individueel verder uitgewerkt.
 
Na terugkoppeling naar de opdrachtgever zijn de consequenties in ruimte, beeld, maatregelen en prijs samengebracht tot één plan. Het resultaat van dit creatieve proces is het verschaffen van inzicht in de potentie van een toekomstscenario, zodat er door de opdrachtgever een weloverwogen besluit genomen kan worden. Wel zo slim en wel zo snel met een breed gedragen resultaat! 

Halverwege oktober vond de laatste consortiummeeting van TripleA-Reno plaats in Venetië! Ter gelegenheid van de afsluiting van het project was er op de Architectuur Biënnale een ruimte afgehuurd om het project te presenteren aan aanwezigen. Ook omdat we hier elkaar weer voor het eerst sinds twee jaar fysiek spraken, zorgde dit voor een mooie afsluiting van het project.
 
TripleA-Reno is een Europees onderzoeksproject waarin we met de verschillende partners niet alleen kennis hebben gedeeld, maar ook gekoppeld zodat grondige renovaties aantrekkelijk, aanvaardbaar en betaalbaar voor de consumenten en eindgebruikers worden gemaakt. Inmiddels weet ook Europa onze inzet en enthousiasme te waarderen met de nominatie voor een EU Sustainable Energy Award (EUSEW) 2021 in de categorie “engagement”.
 
Binnen TripleA-Reno zijn online tools ontwikkeld om deze grondige renovaties voor particuliere woningeigenaren gemakkelijker te maken (bijvoorbeeld Sensi en de ’30 seconden toets). Deze tools zullen worden ingezet in verschillende andere Europese onderzoeksprojecten, zoals Save the Homes en Re-Modulees, zodat ze meteen getest kunnen worden in de praktijk om de lessen te leren voor het opschalen naar 1.000 woningen per dag.
 
Bent u geïnteresseerd in waar we de afgelopen paar jaar mee bezig zijn geweest? Stuur een mail naar m.savelsberg@bouwhulp.nl voor meer informatie!

Bekijk ook deze links eens:
TripleA-Reno: https://triplea-reno.eu/
Youtube: https://www.youtube.com/channel/UCr4h5FvJ6qUqus76JVNqB1Q
Save the Homes: https://savethehomes.org/
Re-Modulees: https://re-modulees.eu/
Sensi: https://www.bouwhulp.nl/actueel/sensis-doen-de-ronde-bij-woningcorporaties
'30 seconden: www.alliantieplus.com